رویدادهای تاریخی ترکمنصحرا

 
وبلاگ تورکمن يولي
مطلبي از رشيد آهنگري: مروري بر يادداشتهاي حميديان
 متن ذيل به قلم برادرم رشيد آهنگري در نقد بحران اوايل انقلاب درصحراي ترکمن بروايت نقي حميديان صورت گرفته وازروي لطفي که به ترکمن يولي داشته اند براي درج درآن ارسال شده است، من عليرغم اينکه معترفم گذشته محتاج نقادي عميق و گسترده ئي است اما با صرف انرژي بدين منظور و درحال حاضر فوريتي احساس نمي کنم، بزعم اين قلم جامعهء ما فعلا" به انرژي روشنفکرانش درجهت حرکت همسو براي رهگشائي و مسائل حاد امروز نيازمند است.

از کتاب: "سفر با بال هاي آرزو"
پي‌آمدهاي جنگ گنبد
(قسمت آخر)
مخالفت سازمان با رفراندوم يک جانبه مورد نظر خميني، جنگ سنندج و بد‌تر از آن جنگ گنبد که به لحاظ موقعيت خاص آن و فعال مايشاء بودن سازمان در منطقه، متفاوت با مناطقي مانند کردستان بود، زمينه‌هاي تهاجمات لاينقطع حزب‌الله را هموار کرده بود. با اين وصف هنوز شرايط سياسي و تلاطم‌هاي حاد جاري در کشور و روحيه عمومي مردم، براي تهاجمات و سرکوب گسترده نيروهاي دگرانديش شرکت کننده در انقلاب، چندان مساعد نبود. هنوز جاي پاي انحصارطلبان و مستبدين تازه نفس در قدرت سياسي و ارگان‌هاي حکومتي چندان محکم نبود. هنوز تا رسيدن به چنين موقعيتي زمان نسبتاً زيادي بايد مي‌گذشت.

وبلاگ تورکمن يولي
نامه اي براي تاريخ!
معمولا همه قبول دارند ظلم بد است اما هيچکس قبول ندارد که ظالم است! لذا بايستي مدعي بار دليل را بردوش کشد و استدلال و استدراک پيشه کند ، ما هم اين رويه را ميپذيريم و به حکومتي که هيچگاه براي ما حق دفاع و سئوال و استيضاح قائل نشد و بيمحاکمه تيربارانمان کرد وحتي گورستان هايمانرا نيز غصب کرد ،حق استيضاح و استيناف ميدهيم و بار سنگين دليل را هم بر دوش ميکشيم اما بگذاريد اين کيفر خواست سرگشوده باشد و مخاطبش هيت منصفه ئي سالخورده ولي عادل بنام تاريخ هم باشد وبگذاريد اين مقاله را به محکمه بدل کنيم وناگفته ها را از قفس ملاحظات خفت بار بزدلانه رها کنيم شايد اين گفتار آخرين تيري باشد که ازچلهء کمانگر آرش رها ميشود !. پس نامش راهم بگذاريم نامه اي برا ي تاريخ!

رشيد آهنگري
شرح يک واقعه
روشنفكران تركمن بعلت عدم تجهيز حداقل به مسائل نظري ومتراقباً عدم درك سياسي لازم از مجموعة مسائل جنبش ،زمينة كار مستقل را از روشنفكران تركمن سلب نموده ، آنها را هر چه بيشتر در پيروي از سياستهاي ديكته شده از طرف سازمان سوق مي داد . هيچكس از علت سئوالي نداشت تلاشهادر آرايش معلولها بود . اگر افراد عادي سئوالي مي كردندكه چرا اين و يا آن كتاب را برداشته ايد ، روشنفكران تركمن اول توضيحي ناكافي ويا بهتر بگويم خود آنها هم نمي دانستند كه علت چيست آنها ديگر شيفتة سازمان و گوئي هيپنوتيسم شده بودند . اگر سئوالها را دوباره تكرار مي كردند سريعاً برچسبي كه اصلاً معناي سياسي آن را خودشان نمي دانستند ، نثار افراد سئوال كننده مي كردند . اما چرا ؟ آيا اين افراد خودشان امروز مروري بر آن اعمال گذشته شان كرده اند؟

توماج
 از کتاب: "سفر با بال هاي آرزو"

توماج مهندس کشاورزي فارغ التحصيل دانشگاه شيراز بود که مدت يک سال بدلائل سياسي و مخالفت به رژيم شاه به زندان افتاده بود. آنچه که بيش از ديگر مسائل در آشنائي با توماج نظرم را جلب کرد تفکر و روش سياسي او بود. او در واقع برخلاف بقيه به انقلابي گري افراطي گرايش زيادي نداشت. به معناي واقعي کلمه سياسي بود. نسبت به جنگي که در جريان بوداحساس نگراني و ناراحتي خاصي داشت. نقطه نظرات من در توقف فوري جنگ خيلي زود بدلش نشسته بود. من از اين که با چنين شخصيتي آشنا شده بودم انرژي گرفته و با اميدواري بيشتر به تلاش‌هاي خود افزودم. بدين‌سان درخشنده توماج به سرعت وارد ميدان بسيار حساسي شد. او در واقع کاراکتري سياسي و ديپلماتيک داشت. در مذاکرات و گفتگوهاي سياسي مهارت ذاتي از خود نشان مي‌داد. او با استعداد و توانائي که داشت در عرض چند روز درشرايطي که همه جا روحيه انقلابي گري موج ميزد، به عضويت هيأت آتش بس و صلح در آمد.


از کتاب: "سفر با بال هاي آرزو"
سازمان در ترکمن صحرا
رفقاي ترکمن با آشنائي از منطقه، پيشنهادهاي عملي معيني ارائه دادند. مطرح شد که دکتر منصور گرگاني که وکيل و از نزديکان دولت مهندس بازرگان است، مي‌تواند کمک موثري باشد. دوستان در مورد فعال کردن روحانيون مورد احترام و يا ريش سفيداني که در ميان مردم نفوذ داشتند پيشنهاداتي ارائه کردند. اما با شروع جنگ عده‌اي از آنان گنبد را ترک کرده به آق قلا و گميشان رفته بودند. با اين حال، تصميم گرفته شد تاجي طالبي هر چه زودتر با آن‌ها تماس گرفته و براي متوقف کردن جنگ از آنان کمک بگيرد. در اين مأموريت جمعه بُودِش (يکي از مبارزان اهل بندر ترکمن) تاجي را همراهي مي‌کرد. اما اين تلاش‌ها متأسفانه به نتيجه نرسيد. واين دو شب بعد دست خالي برگشتند. مسئله ابعاد سنگين‌تري داشت که مي‌بايست در سطح ديگري دنبال مي‌شد.

وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
 از کتاب: "سفر با بال هاي آرزو"
زمينه‌هاي تشنج و خشونت در منطقه
(قسمت سوم)

رهبران روحاني متعصب شيعه، قائل به هيچ‌گونه تمايزي ميان اقوام مختلف ملت ايران نبودند. درهمان اوائل انقلاب آنان کلمه «امت اسلامي» را به‌جاي «ملت ايران» به کار ‌بردند. بر بستر چنين بينشي، درخواست‌هاي دائر بر استفاده از زبان و آداب و رسوم خاص قومي مردم ترکمن و يا نقاط ديگر، في نفسه نوعي ايجاد شکاف در صفوف مردم ايران و تقابل و عدم پذيرش انقلاب تعبيير مي‌شد. تنگ نظران افراطي، هرگونه گرايشات قومي را به سادگي و بدون کمترين احساس مسئوليت، ضديت با انقلاب و دشمني با اسلام و روحانيون مي‌فهميدند. از سوي مردم مناطق قومي نيز از همان آغاز چنين بدبيني‌هائي وجود داشت. آنان از رهبري مذهبي خميني پيروي نمي‌کردند بلکه محبوبيت آيت‌الله برايشان جنبه سياسي و عملي داشت که با وعده‌ها و شعارهاي استقلال آزادي و جمهوري اسلامي، آرزوها و نيازهاي سرکوفت شده‌شان را به سرعت برانگيخته بود. در آستانه و بعد از پيروزي انقلاب حرکات و اقداماتي صورت گرفت که بر دامنه اين سوء ظن‌هاي متقابل به مراتب افزود.


وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
وبلاگ ترکمن: یک درد دل دو نفره
سخن به درازا داشت مي کشيد! نمي دانم چرا وقتي دغدغه ها و درد دل ها که به ميان مي آيد متوجه گذر زمان نمي شوم. شايد براي بسياري اين حرفها تکراري باشد و براي بسياري نيز اين حرفها اندکي آرمانگرا باشد يا برخي بگويند که دو نفر جدا از قشر جامعه روي صندلي لميده اند و با هم صحبت کرده اند در حالي که من و او افرادي خارج از جامعه ترکمن در ايران و خارج نبيستيم. هر دو در بين مردم هستيم، با شادي آنها شاد مي شويم و در غم آنها به گريه مي افتيم. نمي دانم. دلم يک مقداري گرفته بود.گفتم اين گفت و گو را در وبلاگ كار كنم.

وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
 از کتاب: "سفر با بال هاي آرزو"
 تشکيل ستاد، محتواي سياسي و جايگاه آن

واکنش اوليه حاکميت نسبت به ستاد شورا‌هاي ترکمن صحرا به دليل اوضاع پرتنش سياسي درکل کشور و به خصوص در مرکز، حاد و مسئله ساز نبود. اعلام موجوديت ستاد و ادامه فعاليت‌هاي مستقل توده‌اي در منطقه ترکمن صحرا، براي اقتدار گرايان حاکم از همان آغاز البته نوعي تمرد و تقابل تلقي مي‌شد. تشکيل ستاد واکنش تخاصم آميز مذهبي‌هايي تندروي داخل شهر گنبد را در پي داشت. آنان ارتقا سطح سازمان‌دهي جنبش مستقل ترکمن‌ها را برنمي‌تابيدند. در شهر گنبد علاوه بر ترکمن‌ها، دسته‌هاي شاهرودي، زابلي و نيز گروه قومي بزرگ‌تر ترک‌ها بودند. دسته اخير بعد از انقلاب شهرباني را دراختيار گرفتند و ارگان‌هاي جديد مانند کميته و سپاه انقلاب اسلامي را منحصراً از غير ترکمن‌ها تشکيل دادند. در تهران نيز بر همين اساس نسبت به تحولات در گنبدو ترکمن صحرا با سوء ظن و حساسيت و بدبيني برخورد مي‌شد.


وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
 از کتاب: "سفر با بال هاي آرزو"
مأموريت شمال (مازندران)

وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
مصاحبه مجله "آرش با مسئول سازمان در ترکمنصحرا
جنگ دوم تركمن صحرا
در مصاحبه با عباس هاشمي (‌هاشم‌) ، اولين مسئول سازمان در تركمن صحرا ، سؤالي در مورد وقايع تركمن صحرا داشتيم‌. از آن‌جا كه بعد از هاشم ، فريدون‌ -  از مبارزان قديمي سازمان فدائيان‌، كه روزهاي اول انقلاب توسط مردم از زندان آزاد شد - مسئول تركمن صحرا شده بود ، به سراغش رفتيم و نظر او را در مورد برخورد كتاب «‌شورشيان آرمانخواه‌» به وقايع تركمن صحرا ! جويا شديم !؟

وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
مصاحبه مجله "آرش" با عباس هاشمي
مجله آرش که با مديريت و کوشش آقاي پرويز قليچ خاني در کشور فرانسه منتشر مي شود مصاحبه اي با آقاي عباس هاشمي (‌هاشم‌) ، اولين مسئول سازمان در تركمنصحرا  انجام داده است که در بخش پاياني آن در مورد وقايع تاريخي ترکمنصحرا نيز صحبت مي شود.

نوربردي ايري: معرفي کتاب
سفر با بالهاي آرزو: نوشته  نقي حميديان
کتاب "با بال هاي آرزو" خاطرۀ چريکي است که با بالهاي آرزو تمامي تاريخ دوران سکوت بعد از دکتر مصدق را طي مي کند و در گذر از سنگلاخهاي زندگي و سکوت و سياهي تبديل به انساني ميشود که براي نفي سرمايه داري تا پاي جان پيش ميرود. همه چيز از عشق به زندگي و نفي سياهي و جهل و بي عدالتي آغاز مي شود. نوجوان پاک و بي گناهي که با دانشجوي عدالت جوئي پايه ي دوستي مي ريزد. اين رفاقت ذره ذره حس انساندوستي و از خود گذشتي را در نوجوان پاک و بي گناه قوي و قوي تر مي کند. تا اين شدت که مرگ در راه خلق و زحمتکشان مقدس مي شود و به زيبائي هاي زندگي که خود با تمام وجود آنها را دوست داشته چشم مي پوشد.

Türkmensähraniň Jemhuriýet güni  ildeşlermyze gutly bolsun!
Türkmensähra Jemhuriýetinden 80 ýyl geçdi

Türkmensährada dörän Jemhuriýetniň Başlygy Osman Ahun we oň maşgalasy

1924-nji ýylyň maý aýynda 80 ýyl mundan ozal Türkmensährada  Jemhuriýet düzgüny yglan edylyär. Bu Jemhuriýet Türkmen ýaşullaryň  we ahunlaryň maslahty bilen Omçalda dörän şuranyň tarapyndan
 yglan edilýär. Döredilen Şura ýaşullardan Hojaniýaz han, Göky Sofy ,  Jänmät han we beýlekiler; we Ahunlardan bolsa welijan Ahun, Rejeb  Ahun we Osman Ahun gatnaşypdirlar. Şuraň agzalarnyň adlary taryhda  ornaşypdyr we olar öz arasyndan Osman Ahuny Jemhuri başlygy edip saýlapdirlar.


مصاحبه    
 پيرامون وقايع تاريخ معاصر ترکمنصحرا
Downloadبني صدر 

 Downloadفرخ نگهدار

 Downloadکشتگر   

                                                                                                                    
[ بازگشت به صفحه اول ]  [ نسخه قابل چاپ ]  [ اين متن را با ايميل بفرستيد ]

turkmensahra.org