|
سايت ترکمنصحرا:
بسيار متشکريم از اينکه مصاحبه ما را پذيرفتيد. با توجه به حساسيت رژيم
نسبت به فعالين ملي و قومي ترجيح داديم که نام شما در اين مصاحبه
ذکر
نگردد. يکي از مسائل جدي جامعه ايران مسئله ملي و يا به اصطلاح "اقوام"
در کشور است. خواهشمنديم نقطه نظراتتان را در اين مورد بيان کنيد؟ آيا
کثيرالمله بودن و يا چند قومي بودن در کشور را نخبگان جامعه و يا خود
جامعه مي پذيرند؟
صاحبنظر مسائل
ملي در کشور: ايران در طول تاريخ هميشه ايران بوده و
شامل اقوام مختلفي بوده که در کنار هم با خوبي و خوشي زندگي کرده اند و
تاريخ بسيار خوبي هم داشتند. اما مدتهاست که تاريخ اقوام از کتاب هاي درسي حذف شده و اقوام مختلف همه شان دنبال بهانه اي مي
گردند که خوشان را ثابت بکنند
و نشان بدهند که ما هم جزو اين ملت هستيم. قانون
اساسي که بعد از انقلاب نوشته شده به آنها و به دولت اجازه داده هر قومي
در کنار زبان فارسي به عنوان زبان
رسمي و زبان اتحاد کننده کشور زبان قومي خودشان
را هم تدريس بکنند و آموزش ببينند. دولت هم مجبور هست که کتابهاي
آن، يا کميته هاي لازم را تربيت و ارائه بکند. متاسفانه در 24 ساله گذشته
اين اتفاق نيافتاده و رخ نداده و در نتيجه يگانگي و اتحاد
ايران در معرض خطر
است، چرا که مي دانيم کردها براي خودشان خواست هائي را
دارند، ترک ها خواست هائي را دارند، بلوچ ها خواست هائي را دارند، عرب ها
خواست هائي را دارند، گيلکي ها خواست هائي را دارند. ولي در مرکز به
اينها توجه چنداني نمي شود. البته يکي دو بار تئوري هائي مطرح شد که اصلا
کشور را به هشت يا پنج قسمت تقسيم بکنند و اينها را بر اساس اقوام
اجازه بدهند که خودشان را مديريت بکنند. آنچه که من در ميان مردم ديدم
اين است که از بالا اگر بحث هائي هم در بالا باشد، اين موضوع را جدي نمي
گيرند. اما در پائين در بدنه ملت در ميان نخبه ها اينها خيلي جدي هستند و
مي خواهند حق و حقوق خودشان را طلب کنند و اصرار هم دارند. مثلا در
آذربايجان اخيرا 195 نفر داشتيم که
دستگير شده بودند. يعني بطور متوسط هر دو روز يک نفر در آذربايجان
دستگير شده آنهم بخاطر چي؟ بخاطر زبان، بخاطر علاقه به قوم خودش و علاقه
به تاريخ و شخصيت هاي تاريخي خودش مثل ستارخان و باقرخان و بقيه.
براي اينها هرچه حساسيت نشان داده شده دولت هم در مقابل آنها حساسيت نشان
داده است. نيروهاي انتظامي آنها را دستگير مي کنند. خب من اينها را يک
خطر براي آينده ايران مي بينم و ايران را روي به تجزيه خواهد
برد و دولت مرکزي ناچار
است که اين عامل را به حساب بياورد و امتيازهائي
را که قانون براي آنها داده براي آنها بده و گرنه ايران تجزيه خواهد شد.
و اين يک چيزي است که به هر حال نه ربطي به آمريکا دارد و نه ربطي به
اروپا دارد و نه به هيچ چيز و از هيچ جائي هدايت نمي شود. اين خواست قلبي
اقوام است. ولي خب اقوام
را چقدر جدي بگيرند اين مربوط است به سياست هاي دولت.
سايت ترکمنصحر: آيا بنظر شما دولت
جمهوري اسلامي ايران با اجراي قوانيني که خود در قانون اساسي کشور
پذيرفته باتوجه به شرائط کنوني و با در نظر گرفتن مسائل کشورهاي
همسايه مان، مثلا افغانستان که زبان هاي ترکمني و ازبکي که زبان هاي
اقليت هاي ملي افغانستان بوده به رسميت شناخته شده و يا با توجه به مسائل
ملي که در کشور عراق براي کردها و ترکمن ها پس از سرنگوني صدام، آنها نيز
يک سري به حق و حقوق هائي رسيدند، براي مثال کردها از حق اداره فدراليسم
برخوردار شدند، آيا بنظر شما اين تاثيري در شرائط و اوضاع ايران که دولت
ايران بتواند در اين زمينه به نفع ملت ها و اقوام ايران
عمل بکند، مي گذارد؟
صاحبنظر مسائل ملي در کشور: کردها از سال 90 تا الآن
خودمختار هستند، اما تشکيل يک کشور مستقل را هنوز نداده اند. يعني خودشان
مي توانستند تشکيل بدهند و اين امکان بوده است. در آذربايجان هم از سال
1324 تا 1325 آذربايجاني ها و کردها
در کردستان دولت تشکيل داده اند. اما دولت مستقل
تشکيل نداده اند، چرا ؟ چون حتي آنها هم در قالب يک ايران واحد منتهي با
حفظ حقوق قومي، فرهنگي خودشان مايل هستند در اين چهارچوب بمانند. اما من
فکر مي کنم که دولت ايران نتواند به اين زوديها اصول قانون اساسي را اجرا
بکند. براي چي؟ براي اينکه دولت ايران هر روز با يک بحران مواجه هست که
تمامي قوايش صرف کنترل يا مديريت اينها مي شود. در نتيجه فرصت نمي کند که
بيايد به اين مسائل برسد، ولي به هر حال وقتي را برايش در نظر گرفت، يعني
اين را بايد جدي بگيرند وگرنه آينده ايران در خطر هست و وقتي هم که يک
ملت يک چيزي را بخواهد نمي شود گفت که آقا بخاطر مسائل فلان و فلان به شما
اجازه نميدهم
و حقوق خودتان را استفاده بکنيد.
سايت ترکمنصحرا:
اخيرا خبري در رسانه هاي گروها منتشر شده بود مبني ير اينکه دانشگاه اروميه
بخش زبان ترکي آذري داير کرده است و يا
دانشگاههاي ديگر آذربايجان اين بخش را گشودند. نظر شما چيست؟ آيا اين
امر گسترش پيدا خواهد کرد؟ آيا جمهوري اسلامي ايران با اين امر در راستاي حل
مسائل ملي موافقت خواهد کرد؟
صاحبنظر مسائل ملي در کشور: الآن بر اثر کارهائي
که بويژه آذربايجاني ها در سال هاي گذشته انجام داده اند وزارت علوم و
دانشگاهها ناچار شدند در کنار زبان فارسي و خارج از واحد هاي درسي به
دانشجويان اجازه مي دهند که زبان ترکي يا زبان کردي را هم مطالعه بکنند و
اساتيد آنها اساتيد دانشگاه نيستند و بدون دريافت حقوق آنها دارند اين
کار را مي کنند و دانشجويان از جيب خودشان پول آن را
مي دهند و اين واحدها را مي گذرانند. و در مجلس ششم که خيلي داغ بود و
الآن مجلس هفتم جناح راست بخصوص رياست دانشگاه براي جمع راي آراي
مردم اعلام کردند که از همان سال اجازه ميدهند که چه راي بياورند و چه
راي نياورند اجازه مي دهند که در دانشگاههاي مختلف زبان اقوام خوانده
بشود در همان منطقه اي که هستند. اين کار به تاخير افتاد. الآن در
دانشگاه سراسري تبريز زبان ترکي دوره اش گذاشته شده، در اروميه هست
و در زنجان هم درخواست شده و در دانشگاههاي آزاد هم اين را گذاشتند.
منتهي اين هنوز ناقص است و به شکل واحد اجباري درنيامده ولي پيشرفت هائي
از اين طرف دارد مي کند اما دولت
در اين مورد هنوز برنامه ريزي نکرده
است.
سايت ترکمنصحرا: آيا بنظر شما،
بويژه با توجه به يکپارچه شدن حاکميت و پيروزي راست ها در مجلس دولت
توان و پتانسيل حل مسائلي چون مسائل اقوام ايران را دارد؟
صاحبنظر مسائل ملي در کشور:
طبيعتا پتانسيل هست. نيروهاي برنامه ريزي کننده، هدايت کننده و حتي بودجه
هاي لازم را مي شود از خود مردم هم گرفت. مردم هم خيلي مشتاقند، چه
کردها، چه ترک ها ، چه ترکمن ها حمايت هائي را بکنند و دولت هم ناچار
است.
ببينيد من اعلام مي کنم که
دولت ناچار است اين را بکند و اگر اين را اجرا نکند يکپارچگي ايران در
خطر هست. براي همين دولت مجبور هست. اما من فکر نمي کنم به اين زودي ها
يعني در يکي دو سه سال آينده انجام بگيرد. مگر اينکه مجلس واقعا از يک
جناح راست تشکيل بشود، که با رهبريت نظام هماهنگ است، بحران ها بشدت کاهش
پيدا بکند و دولت اين فرصت را داشته باشد که بتواند بيايد و برنامه ريزي
بکند. بنظر من اگر بخواهند ، بله مي توانند فعاليت بکنند و تمامي مسائل
را نه تنها زبان را، بلکه مي توانند حتي مثلا خودمختاري محدود بدهند و يا
به شکل مرکز تهران نتواند برنامه ريزي بکند و هر منطقه اي نسبت به
شرائط خودشان عمل بکنند. ببينيد مثلا کردها يا بلوچ ها الآن خيلي مظلوم
هستند و حتي بيشتر از ترک ها .. چرا؟ چون اينها در مرز هستند و هيچ
کارخانه اي هم در منطقه آنها وجود ندارد. خب اين آدم هائي که چند تا بچه
هم دارند بايد چه کار بکنند؟ تنها راهش اين است که قاچاق بکنند و اين
برايشان کار است و قاچاق نيست. آنوقت اينها را مي گيرند و اعدام مي کنند.
خب خانواده هاي اينها بايد چه کار بکنند؟ اينها هم بخشي از مشکلاتي است
که اقوام دارند
و دولت مرکزي مجبور است براي اينها برنامه ريزي بکند و بتواند اينها را
جلوگيري بکند. حالا چقدر به اين اقوام فرجه بدهد و توانائي بدهد به ميزان
درآمد دولت، ميزان بودجه اش و همنينطور چقدر اين اقوام بتوانند خودشان را
به رده هاي بالاي مديريتي برسانند ، بستگي دارد و در آنجا بتوانند نقش
بازي بکنند. مثلا از آذري ها الآن در مديريت خيلي هست، اما از ترکمن ها ،
من شنيدم خيلي پائين هست. از کردها هم کم هستند و از بلوچ ها اصلا نيست و اينها خب نشان مي دهد که نقشي هم در سياست
گذاري ندارند. اينها و اين ملت ها اگر بخواهند مسائلشان حل بشود بايد
خودشان را به مديريت هاي کلان کشور برسانند و در آنجا بتوانند سياست هاي
ملي و قومي شان را اعمال بکنند تا دولت هم بتواند تصميم گيري بکند.
الآن شايد براي دولت مثلا
انتخابات، يا حتي ماجراي بم و يا رابطه شان با آمريکا خيلي
اولويتش بيشتر از مسئله اقوام است.
سايت ترکمنصحرا: در زمينه مسئله قوميت
ها يک سئوال مشخصي هم داشتيم. در زمينه مسئله قوم
ترکمن آيا بنظر شما روشنفکران و نخبگان ترکمن
و یا دانشجویانی که الآن در دانشگاههاي مختلف
ايران مشغول به تحصیل هستند چگونه مي توانند مسائل ملي خودشان را در چهارچوب
قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مطرح بکنند و خواسته هايشان را طرح
بکنند؟
صاحبنظر مسائل ملي در کشور:
من اطلاعات چنداني در مورد قوم ترکمن ندارم شايد بخاطر کمي تعدادشان نسبت
به مثلا آذري ها يا نسبت به کردها
و يا اينکه شايد نتوانستيد خودشان را نشان بدهند. براي
همين هم در مطبوعات سراسري يا مطبوعات منطقه اي مسائل ترکمن ها مطرح نمي
شود. شايد بتوانيم اينجور بگوئيم که اگر ترکمن ها را با آذري ها
در يک خط بدانيم يعني ترک بدانيم به هر حال البته با يک تفاوت هائي مي
توانم بگويم که ترکمن ها مي توانند در مطبوعاتشان شروع بکنند و کارهائي
را که در مطبوعات محلي هست انجام بدهند و يک مقدار مسائل منطقه را بيشتر
کار بکنند و مسائل استان گلستان و يا استان خراسان را بيشتر کار بکنند و
بکشند به مطبوعات سراسري و از آنطرف هم اگر حس مي کنند که اين يک نياز
هست براي مردم. بايد بتوانند سازمان ها و ان جي يو ها را تشکيل بدهند و
از دولت درخواست مجوز بکنند که ما مي خواهيم فعاليت بکنيم و بالاخره از هر 50 يا 60 درخواست حزب
و يا تشکل هاي ديگر که برود ناچارا يکي بايد تائيد بشود و حداقل از صدتا يکي
بايد تائيد شود. به اين صورت اينها مي توانند خواست هاي مردم را خودشان و
منطقه شان را سازماندهي بکنند.
سايت ترکمنصحرا: بسيار ممنون از اينکه
وقت خود را در اختيار ما گذاشتيد.
صاحبنظر
مسائل ملي در کشور:
خواهش مي کنم.
|