اولين گردهمايي بزرگ جمعيت تركمنهاي مقيم تهران درتاريخ 26 تيرماه 1383برابر با16 جولاي 2004 در فرهنگسراي ارسباران (فرهنگسراي هنر) واقع در سيدخندان تهران بلاخره بعد از كش و قوس هاي فراوان برگزار گرديد.اين همايش كه همايش بزرگداشت مختومقلي فراغي نام گرفته است قرار بود 8 خردادماه برگزار گردد به علت آنكه اين روز ازسوي رهبر حكومت ايران روز عزاي ملي و روز همدردي با مردم عراق نام گرفته بود با دستور مسئولان شهرداري تهران و سازمان فرهنگي و هنري شهرداري مبني بر عدم برگزاري مراسم در اين روز عليرغم اطلاع رساني گسترده در تركمن صحرا و تهران در8  خرداد برگزار نشد و اعضاي جمعيت بناچار اين همايش را به 26مرداد منتقل نمودند.

   همايش رأس ساعت 3بعد ازظهر به وقت ايران باتلاوت آياتي چند از كلام الله مجيد توسط يك قاري تركمن صحرا و پخش سرود ملي ايران آغاز گرديد وسپس برنامه اصلي آغاز گرديد.

رئوس برنامه هاي اين همايش (طبق جزوه تكثيرشده مسئولان همايش) عبارت بودند از:

• 15:10   خوشامد گويي و بيان مختصري در مورد تاريخچه جمعيت توسط رئيس هيأت مديره جمعيت "آقاي قوس عاشوري"
• 15:25   سخنراني دكتر ملا عاشير قاضي، مدرس دانشگاه و نويسنده و پژوهشگر فرهنگ تركمن با موضوع « مختومقلي فراغي افلاكي خاك نشين»
• 15:40 تك نوازي ني ( ديللي تويدوك) توسط هنرمند تركمن حاجي محمد ايري
• 15:45 همخواني اشعاري از مختومقلي همراه ني توسط عبدالرحمن فراخي و يوسف ديبايي
• 15:55 اجراي موسيقي سنتي توسط گروه مزبور
• 16:15 سخنراني آقاي احمد شيخ طلايي عضو هيأت مديره  جمعيت تركمنهاي مقيم تهران درباره اشعار فراغي  و نسخه هاي مختلف ديوان فراغي
• 16:45 اجراي موسيقي كلاسيك براساس اشعار مختومقلي فراغي (توسط دكتر مجيد تكه) واجراي موسيقي فولكلور دختران تركمن شامل دوتارنوازي، قوپوز نوازي ولاله خواني
• 17:35 سخنراني پاياني توسط دكتر آنه بردي پيكر عضو هيأت مديره ودبير اين همايش

در حاشيه همايش

1. اينكه يك همايش بعد از اطلاع رساني و با وجود برنامه ريزي قبلي برگزار نمي شود و به زمان ديرتري منتقل مي شود در ايران امر عجيبي نيست!
2. بسياري از تركمنهاي مقيم تهران از اينكه نوع برنامه مشخص نبوده است گلايه مند بودند و ابراز مي داشتند كه آيا اين برنامه برنامه پژوهشي است يا تفريحي يا اينكه نشست تشكيلاتي جمعيت تراكمه مقيم مركز بوده است. و عده اي نيز ابراز مي داشتند كه همايش بيشتر درباره موسيقي بوده است تا مختومقلي فراغي. برخي نيز عقيده داشتند كه سخنراني علمي ملا عاشير قاضي با بقيه سخنراني ها فرق اساسي دارد و ابراز ميداشتند كه اگر قرار بر پژوهشي بودن همايش بوده پس چرا بقيه سخنراني ها همسنگ اين سخنراني نبوده است؟
3. در ورودي سالن كاغذ نوشته اي باعنوان "محل تهيه بليت" درج شده بود كه اين بمعناي آنست كه حاضران در همايش بايد براي بهره بردن از سخنراني ها بايد بليت تهيه نمايند. درحالي كه درفراخوان همايش ذكري از تهيه بليت بميان نيامده بود! به همين دليل عده اي از دانشجويان و تركمن هاي مقيم تهران كه با ساير دوستان فارس زبان خود به همايش آمده بودند با ابراز ناراحتي از اين موضوع برگشتند و ابراز مي نمودند كه اگر قرار بر بليت فروشي بوده چرا اطلاع رساني نكرده اند و تأكيد داشتند كه در همايشهاي بعدي از اين دست شركت نخواهند كرد! گفتني ست بهاي بليت اين همايش براي هر فرد دو هزار تومان اعلام شد كه بهمراه بليت جزوه اي شامل زندگينامه فراغي و رئوس برنامه ها به افراد داده مي شد.
4. در ميان مهمانان سياسي همايش از "بايرام گلدي برمك" (نماينده مردم كلاله در مجلس شوراي اسلامي)، "محمد قلي مارامائي" (نماينده مردم گنبد كاووس در مجلس شوراي اسلامي) و نيز "نقدي گلچشمه" (نماينده دور قبل مردم گنبد در مجلس ايران) مي توان نام برد. بسياري با ديدن چهره جوان "برمك"نماينده مردم كلاله ابراز شگفتي مي نمودند. وي به همراه همسر خود كه از اهالي غرب تركمنصحراست (خواجه نفس) در همايش حضور يافته بود. وي همچنان در هتل انقلاب تهران ساكن است و از طرف مجلس هنوز به ايشان خانه تعلق نگرفته است. گويا "مارامائي" چند روزي است كه درخانه اهدايي ازسوي پارلمان سكني گزيده است و از اين جهت بر "بايرام گلدي برمك" پيشي گرفته است!
5. عدم حضور دكتر "محمدقلي ايري" (نماينده مردم بندرتركمن در مجلس شوراي اسلامي) براي بسياري جاي سئوال داشت. وي كه در قبل از انتخابات شمع هر محفلي بوده است بعد از انتخاب شدن چندي است كه در مجامع حاضر نمي شود و گويا بسياري  ازمردم بندرتركمن نيز به ايشان دسترسي ندارند! علت حضور نيافتن وي نيز باعث حدس و گمانهاي فراوان در بين تركمنهاي تهران شده بود.
6. حضور "يوسف عزيزي بني طرف" چهره فعال اعراب ايراني در اين همايش نيز از گفتني هاي همايش بود. وي كه از حضور در همايش ابراز خرسندي مي نمود به تنهايي در همايش حاضر شده بود. يكي از فعالان تركمن در همايش ابراز مي كرد كاش از حضور وي در همايش استفاده مي شد و او درباره تجربياتش در راه اندازي تشكلهاي مدني احواز و خوزستان (بيت العرب و...)سخنراني مي كرد. گويا مسئولان همايش در اين رابطه بسيار محافظه كارانه عمل كرده اند و با تأكيد دبير همايش (دكتر آنه بردي پيكر) مبني بر عدم وجود هرگونه رنگ و بوي سياسي درسخنراني ها از سخنراني نمايندگان تركمنها در مجلس شوراي اسلامي جلوگيري شده است!
7. در اين همايش همچنين نمايندگان تشكلهاي "تالشان مقيم تهران" (كه هم كيش با تركمنهاي ايران هستند)، "تركهاي مقيم تهران" (همزبانان تركمنهاي ايران) ، "كردهاي مقيم تهران" و "زنجاني هاي مقيم مركز" حضور داشتند.
8. عدم وجود چهره هاي جوان و فعال و روشنفكر تركمن در بين سخنرانان نيز بين جوانان تركمن واكنش منفي برانگيخته بود بطوريكه يكي از اين افراد كه خود را كارمند يكي از ادارات تهران معرفي مي كند به طعنه مي گفت:« اين همايش بيشتر همايش ديدار پيرمردان تركمن تهراني بوده است و جواناني مثل ما طبق معمول هميشه بايد صرفا تماشاگر باشند و هيچ حرفي از مطالبات خود نزنند!»
9. در اين همايش «عيد محمد اونق»شاعر معروف تركمن كه ساكن آق قلاي تركمن صحراست دو شعر تركمني با الهام از اشعار مختومقلي فراغي را قرائت كرد كه بقول بسياري ازحضار؛ شعر وي باعنوان"سونگي داغي" (با الهام از مضامين سونگي داغي فراغي) بسيار زيبا سروده شده و وجه حماسي آن براي بسياري شعف انگيز بود. يكي از دانشجويان ادبيات فارسي با اذعان به اين نكته مي گفت «اشعار تركمني عيدي اونق بسيار زيباست ولي بهتر است كه ايشان روي ترجمه شعر فراغي نيرو صرف نكنند چون معلوم نيست كه اين ترجمه براي چه كسي است. اگر اين اشعار براي تركمنها به فارسي ترجمه شده است كه تركمنها احتياجي به ترجمه فارسي شعر فراغي ندارند و اگر ايشان ترجمه را براي فارس زبانان انجام مي دهند آنقدر اين ترجمه صقيل و سخت انجام گرفته است كه درك آن براي فارس زبانان بسيار دشوار و حتي غيرممكن است و همينطور از قوام و فخامت اشعار مختومقلي بشدت كاسته است»  اشاره اين دانشجو به ترجمه اي از شعر سونگي داغي فراغي توسط عيدي اونق بود كه در همين همايش توسط وي خوانده شد.
10. احمد شيخ طلايي درسخنراني خود با اذعان به اين نكته كه دستنوشته اشعار فراغي به دست خود شاعر وجود ندارد اولين ناشر و مصحح شعر وي درايران را "شاهگلدي بابانيازي" از بندرتركمن (سالهاي قبل از 1329 خورشيدي) و "بردي محمد" از گنبد (سال 1329 خورشيدي) دانست و ازميان مترجمان شعر وي نيز به "رمضانعلي ميرزنجاني" در سالهاي دور و نيز "عبدالرحمن ديه جي" باكتاب "گزيده ترجمه اشعار مختومقلي فراغي"به سال 1373 اشاره كرد.
11. "منصور نامي"دبير جمعيت فرهنگي ـ هنري مختومقلي فراغي(كلاله) نيز ازديگر سخنرانان اين همايش بود كه ضمن سپاس ازتلاش تركمنهاي تهران به زبان تركمني پيشينه اي از فعاليتهاي جمعيت مختومقلي كلاله را برشمرد.از فعاليتهايي كه وي از آن نام برد مي توان به اولين جشنواره ساز و نوازندگان تركمن (آيديم ساز فستيوالي)، كنفرانس هاي ماهانه جمعيت پيرامون فرهنگ و هنر تركمنها، نشست هفتگي خوانش كتابهاي تركمني و برگزاري اولين سمينار خط، ادبيات و رسم الخط تركمني (يازو دؤزگي باراسيندا اؤترشيقي)در كلاله و بندرتركمن اشاره نمود.
12. هنرمندان شركت كننده در اين همايش از دو شهر بندر تركمن (گروه مؤقام چيلار) وگنبد (گروه آزادي)بودند. كه گروه مقامچيلار شامل يوسف ديبايي ـ عبدالرحمن فراخي و حاجي محمد ايري بودند و گروه آزادي نيز به سرپرستي "دكتر تكه"شامل دختران نوازنده خردسال ونوجوان تركمن بودند.اجراي برنامه توسط نوازندگان خردسال وشاگردان "مجيد تكه" از زيباترين بخشهاي اين همايش بود.وي از "خداي مراد زبرجد" به عنوان  اولين استاد خود نام برد و درباره شاگردان خود گفت كه حدود يكصد شاگرد دارد كه نيمي ازآنان را دختران تركمن تشكيل مي دهند كه اين امر باتشويق حضار روبرو شد. وي تاكنون دركشورهاي آلمان،هلند،انگلستان، تركمنستان و...كنسرت هاي مختلفي اجرا كرده است.
13. در بروشور پخش شده بين مدعوين عنوان شده بود كه اين همايش نخستين همايش بزرگداشت مختومقلي فراغي مي باشد بدون آنكه اشاره اي به آن شده باشد كه اين برنامه اولين همايش اجرا شده جمعيت تركمنهاي مقيم تهران درباره مختومقلي فراغي است و در ذهن بسياري تداعي مي شد كه اين اولين همايش بزرگداشت مختومقلي درتهران است كه اينچنين نيست.
14. دكتر پيكر، دبير همايش فعاليتهاي تركمنهاي تهران را درباره شناساندن هويت ملي تركمنها بسيار ناكافي و اندك برشمرد ولي با اشاره به ضرب المثل تركمني"تاياق يتينچأ يومروق" همين همايش را درحد بضاعت خود مفيد ارزيابي كرد
15. در اين همايش اعلام گرديد كه اولين نشست تركمنهاي تهران جهت انتخاب اولين هيأت مديره آن درساعت 9صبح 4 مردادماه 83 برگزار خواهد شد و از عموم تركمنهاي تهراني عضو اين تشكل جهت رأي دادن به كانديداهاي مورد نظر خود دعوت به عمل آمد.
16.     مراسم با اجراي ذكر خنجر در ساعت 7عصر به پايان رسيد.

شايان ذكر است كه جمعيت تركمنهاي مقيم تهران با مجوز 15076از سوي وزارت كشور از سال 7/12/1381به فعاليت مشغول است و با هدف آشنايي بين تركمنهاي مقيم تهران، حمايت از فعالان عرصه فرهنگ و هنر، بررسي مشكلات تركمنهاي مقيم و كوشش در جهت معرفي فرهنگ تركمن به ساير ملل و اقوام ايراني در قالب برپايي جلسات و گردهماييها شكل گرفته است.

اعضاي هيأت مؤسس اين جمعيت عبارتند از"عبدي خوزيني" (كارمند هواپيمايي ملي ايران ـ اصالتا ازبندرتركمن)، "قوس عاشوري" (حسابدار بازنشسته وزارت فرهنگ ـ اصالتا از گنبدكاووس)، "آنه بردي پيكر" (دندانپزشك ـ اصالتا از بندرتركمن) و "احمدشيخ طلايي" (كارمند دانشگاه علم وصنعت ايران ـ اصالتا از گنبد).

         گفتني است كه پرداختن به مسائل سياسي و سخن گفتن از ممنوعيتها و محدوديتهاي تركمنهاي ايران و تهران يك خط قرمز براي اعضاي اين تشكل به شمار مي آيد ودراساسنامه آن بر پرهيز ازبعد سياسي فعاليت ها تأكيد شده است.