 آثار و
اندیشه های مختومقلی توسط شورای نویسندگان آوراسیا (Avrasya
Yazarlar Birliği) در آنکارا برگزار شد. در این سمینار که روز جمعه در سالن فرهنگی شهرداری «آلتین داغ» برگزار گردید، بسیاری از نویسندگان و شعرا و اهل فرهنگ و ادب ترکیه حضور بهم رساندند و دو تن از چهره های فرهنگی ترکمن دکتر بردی ساری از ترکمنستان و دکتر عبدالرحمن دیه جی از ترکمنصحرا به سخنرانی پرداختند. در ابتدای برنامه «دکتر یعقوب دلی عمر اوغلی» رئیس شورای نویسندگان آوراسیا به عنوان افتتاحیه در مورد مختومقلی بیاناتی ایراد کرد و گفت: «مختومقلی در میان ترکمن ها جایگاه ویژه ای دارد و مثل یونس امره و قاراجا شاعری محبوب و مردمی است.» وی پس از معرفی سخنرانان حاضر آنان را به سخنرانی دعوت کرد. ابتدا بردی ساریف به سخنرانی پرداخت و گفت: این که در قرن هجدهم از یک طایفه و یک روستا و یک دو شاعر و اندیشمند بزرگ جهانی چون دولت محمد آزادی و مختومقلی فراغی برمی خیزند واقعا خانواده حیرت آور است. من مثابه آن را در قرن هجدهم در هیچ جای دنیا ندیدم. وی در مورد تخلص مختومقلی توضیح داد: مختومقلی تخلص فراغی را از آخرین کلماتی که بر زبان مادرش به هنگام فوتش جاری شده گرفته است که چند بار تکرار کرده بود: فراغی فراغی فراغی...از این رو مختومقلی این تخلص را برای خود برگزیده است. بردی ساریف اضافه کرد: مختومقلی تاکید بسیاری بر اتحاد ترکمنها دارد و می گوید: « بیر سفره دا ادا اولسون آشیمیز= دور یک سفره صرف طعام کنیم» در اینجا سفره سمبل اتحاد و همدلی ترکمن است.» وی در ادامه گفت: « امروز نام یکی از دانشگاههای ترکمنستان بنام مختومقلی و یکی دیگر نیز بنام دولت محمد آزادی است. جایزه بین المللی ترکمنستان نیز بنام مختومقلی است. نام انستیتوی پژوهشی ترکمنستان هم بنام مختومقلی است و مختومقلی در میان ترکمنها جایگاه بسیار والایی دارد.» عمده تاکید دکتر بردی ساریف در این سخنرانی اندیشه و قدرت شعری مختومقلی بود. سپس دکتر عبدالرحمن دیه‌جی دیدگاههای خود را در مورد مختومقلی ارائه کرد و گفت: مختومقلی شخصیتی است که در شرایطی که در میان ترکمنها منابع کتبی عمده ای وجود نداشت کتابی را به ترکمنها اهداء کرد که در آن به موضوعات مختلف پرداخته شده ، اعم از مسائل اجتماعی - اجتماعی، دینی و عرفانی و اخلاقی و فلسفی ... مختومقلی از کوچکترین مسائل تا بزرگترین مسائل زندگی ترکمن را در کتاب خود جای داده و در واقع کتاب حیات و زندگی را به ترکمنها اهداء کرده است. از این رو بعد از قرآن کریم دومین کتابی است که در نزد ترکمنها اهمیت دارد. وی گفت: مختومقلی از نظر زبان شعری هم زبان ساده و هم زبان غنی و پرتکلف را بکار برده و به این ترتیب هم افراد ساده و معمولی و هم اهل اندیشه را مخاطب خود قرار داده است. از نظر موضوعی نیز هم به مسائل ساده زندگی ترکمن پرداخته و هم به مسائل فلسفی و عرفانی ژرف پرداخته است . از این رو مختومقلی هم در میان عوام و هم در میان خواص جایگاه ویژه ای دارد. وی در ادامه افزود: مختومقلی شخصیتی است که همواره پراکندگی سیاسی ترکمنها را به باد انتقاد گرفته و آنها را به اتحاد و همدلی فراخوانده است. وی در کنار مردم خود به مبارزه علیه حاکمان و دشمنان ترکمنان پرداخته و در واقع بسان یک رهبر عمل کرده است. از این رو مختومقلی در میان ترکمنها نه تنها به عنوان یک شاعر بزرگ، بلکه احترامی بسان یک رهبر ملی و جایگاهی بسان آتاترک در ترکیه دارد. در خاتمه برنامه عکسهایی از مراسم مختومقلی درترکمن صحرا و آق توقای (محل آرامگاه مختومقلی) و خلاصه ای از فیلم مختومقلی ساخته آلتی قارلیف برای حاضرین به نمایش گذاشته شد. فیلمهای ویدئویی این برنامه را می توانید در فیس بوک صفحه های «Avrasya Yazarlar Birliği» و «Türkmen Dünıäsi مشاهده کنید:
http://tr.sevenload.com/videolar/UWsCKWy-AYB-Tuerkmen-airi-Mahtumkulu-Firag-1 |
turkmensahra.org